Trong Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn 2030, du lịch văn hóa được xác định là một trong 13 ngành trọng điểm. Với tiềm năng di sản văn hóa phong phú, Sơn La đã và đang khai thác thế mạnh văn hóa để phát triển du lịch góp phần tạo nguồn lực thúc đẩy kinh tế - xã hội.

Tại Khu du lịch Quốc gia Mộc Châu, cùng với cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ, du khách còn có cơ hội được khám phá những giá trị văn hóa đặc sắc của các dân tộc Tây Bắc qua các lễ hội, phong tục và đời sống sinh hoạt cộng đồng. Phát huy lợi thế đó, phường Mộc Châu đã triển khai nhiều giải pháp bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa gắn với phát triển du lịch.
Bà Nguyễn Thị Hoa - Chủ tịch UBND phường Mộc Châu, tỉnh Sơn La: Văn hóa là yếu tố vô cùng quan trọng, bởi khu vực Mộc Châu có 12 dân tộc anh em cùng sinh sống. Trong đó, nét đặc sắc của đồng bào dân tộc Mông vẫn giữ được nguyên bản và là điểm nhấn quan trọng trong hành trình hướng tới du lịch trong tương lai các bản du lịch cộng đồng. Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ khai thác các yếu tố đặc sắc này để phát huy được hơn nữa.
Trong các sự kiện văn hóa địa phương, nét đẹp truyền thống của đồng bào dân tộc Mông được tái hiện sinh động qua nghề thêu may trang phục, tiếng khèn ngân vang hay những điệu múa dân gian. Đây không chỉ là niềm tự hào của cộng đồng mà còn trở thành cầu nối đưa văn hóa gắn liền với phát triển du lịch.
Chị Vàng Thị Pàng - bản Tà Số, phường Mộc Châu, tỉnh Sơn La: Phụ nữ dân tộc Mông từ xưa đã trồng lanh, dệt vải, vẽ sáp ong, may trang phục truyền thống. Mỗi dịp lễ hội, chúng tôi rất vui khi được giới thiệu nghề truyền thống của dân tộc mình với du khách.
Nét độc đáo trong văn hóa truyền thống chính là yếu tố tạo nên sức hút đối với du khách, để mỗi chuyến đi trở thành hành trình trải nghiệm và cảm nhận giá trị bản sắc vùng miền.
Chị Tạ Thùy Linh - Du khách thành phố Hà Nội: Trang phục ở đây rất là đặc sắc và rất là nhiều màu sắc mình cũng trải nghiệm, thấy nó rất là đẹp và hợp nữa nên là mình ấn tượng.
Được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, Lễ hội Púng Hiéng (hay còn gọi là Tết Hạ Niên) của người Dao Tiền ở Sơn La là nghi lễ truyền thống của dòng họ, mang ý nghĩa gắn kết cộng đồng, giáo dục thế hệ trẻ về đạo lý uống nước nhớ nguồn và bảo tồn giá trị văn hóa, tín ngưỡng đặc sắc. Lễ hội được tổ chức thường niên vào mỗi dịp Tết nguyên đán, đồng thời được tái hiện trong các sự kiện văn hóa địa phương.
Ông Lý Trọng Sinh - Tổ dân phố Liên Hợp, phường Vân Sơn, tỉnh Sơn La: Dịp lễ tết Độc lập, chúng tôi năm nay là năm đầu tiên được quảng bá lễ Púng Hiéng đối với cộng đồng và tất cả mọi người trong và ngoài nước và mong muốn rằng cộng đồng xã hội cùng vào cuộc và cùng ủng hộ, chung tay gìn giữ nét văn hóa của chúng tôi giữ hàng nghìn đời nay.
Lấy cảm hứng từ sự trường tồn của thiên nhiên, Mộc Châu Island là nơi giao thoa giữa quá khứ và hiện tại, nơi giá trị lịch sử, bản sắc văn hóa Tây Bắc hòa quyện cùng những công trình hiện đại. Mỗi trải nghiệm tại đây đều mang đến cảm xúc trọn vẹn, giúp du khách hòa mình vào thiên nhiên và bản sắc văn hóa địa phương. Bảo tồn văn hóa dân tộc kết hợp với phát triển nông nghiệp xanh được xem là nền tảng cho định hướng phát triển du lịch của đơn vị.
Ông Hoàng Mạnh Duy - Phó Giám đốc Khu du lịch Mộc Châu Island, tỉnh Sơn La: Chúng tôi với chủ trương là luôn đổi mới, cũng như là có thêm nhiều trải nghiệm để cho du khách mỗi lần quay trở lại là mỗi lần có được cảm giác mới mẻ cũng như là được hòa chung với không khí không chỉ trong dịp lễ hội mà trong các dịp đến với cao nguyên Mộc Châu, như trong việc như văn hóa và bản sắc dân tộc bản địa trong từng hoạt động hạng mục công trình ở đây.
Sự gắn kết giữa văn hóa và du lịch là nền tảng quan trọng để đồng bào các dân tộc trân quý giá trị văn hóa và phát triển du lịch. Với chủ đề “Lóng Sập - Tình biên cương” tại xã Lóng Sập là chuỗi các hoạt động Tuần Văn hóa, Du lịch Mộc Châu 2025 đã tôn vinh bản sắc văn hóa các dân tộc và tình hữu nghị nghị gắn bó giữa nhân dân hai nước Việt Nam - Lào. Đồng thời, khẳng định vai trò vị trí trên bản đồ du lịch Việt Nam - Lào.
Ông Sút Vị Say Xay Xông Kham - Phó Chủ tịch Ủy ban chính quyền huyện Sốp Bâu, tỉnh Hủa Phăn, nước CHDCND Lào: Chúng tôi rất vui khi thường xuyên được tham gia các sự kiện giao lưu tại Lóng Sập. Đây là dịp để gắn kết tình hữu nghị, quảng bá, hình ảnh, con người và văn hóa đặc sắc của hai tỉnh Sơn La và huyện Sốp Bâu, tỉnh Hủa Phăn.
Với sự quan tâm của chính quyền địa phương, sự chung tay của cộng đồng và nỗ lực của người dân, di sản văn hóa của dân tộc Tây Bắc ở Sơn La không chỉ được bảo tồn bền vững mà còn trở thành nguồn lực quan trọng để phát triển du lịch, thúc đẩy kinh tế - xã hội, đồng thời góp phần lan tỏa giá trị văn hóa Sơn La đến bạn bè trong nước và quốc tế./.