Với tiềm năng lớn về diện tích mặt nước, trên 13.000 ha tại các huyện huyện Quỳnh Nhai, Mường La, Thuận Châu… Những năm qua, tỉnh Sơn La đã triển khai nhiều giải pháp khai thác, sử dụng mặt nước vùng lòng hồ thủy điện để nuôi trồng thủy sản. Cùng với đó, các sở, ngành địa phương đã chủ động phối hợp với các đơn vị liên quan triển khai các nhiệm vụ khoa học công nghệ nhằm khai thác hiệu quả nhãn hiệu chứng nhận “Cá Sông Đà Sơn La” gắn với chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới tại địa phương.

Nhãn hiệu bảo hộ chứng nhận “Cá Sông Đà Sơn La” được Cục Sở hữu trí tuệ cấp giấy chứng nhận đăng ký từ năm 2018. Ngay sau khi được cấp văn bằng bảo hộ, Sở Khoa học và Công nghệ đã tiến hành trao quyền sử dụng nhãn hiệu chứng nhận cho 13 tổ chức, cá nhân nuôi cá lồng tại các huyện Quỳnh Nhai; Mường La và Thuận Châu. Tuy nhiên, nhãn hiệu chứng nhận “Cá Sông Đà Sơn La” vẫn chưa phát huy được hiệu quả. Trước thực tế đó, năm 2022, tỉnh Sơn La đã triển khai nhiệm vụ xây dựng mô hình khai thác hiệu quả nhãn hiệu chứng nhận “Cá Sông Đà Sơn La” phục vụ xây dựng nông thôn mới, thuộc Chương trình phát triển tài sản trí tuệ đến năm 2030; do Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Hệ thống Nông nghiệp, thuộc Viện Khoa học kỹ thuật nông nghiệp Việt nam chủ trì.

Thạc sỹ Bùi Quang Duẩn, Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Hệ thống Nông nghiệp, Chủ nhiệm nhiệm vụ: Dự án triển khai năm 2022 cho đến nay, thông qua các cái hoạt động của chương trình dự án thì chúng tôi cũng đã hỗ trợ về cung cấp các kiến thức về về xây dựng và phát triển thị trường cho sản phẩm kết nối các kênh tiêu thụ. Ngoài ra trong khuôn khổ dự án thì của chúng tôi cũng tổ chức cùng hợp tác xã tổ chức kế hoạch sản xuất để đưa các sản phẩm cá có lợi thế nhất của vùng Quỳnh Nhai. Ví dụ ở đây chúng tôi tập trung vào cái giống cá lăng là cái cá có nhiều thế trên địa bàn huyện Quỳnh Nhai để đưa xuống thị trường Hà Nội có chất lượng cao.

Nhóm triển khai dự án đã xây dựng mô hình thông qua việc trao quyền sử dụng nhãn hiệu chứng nhận cho 5 hợp tác xã nuôi cá lồng trên lòng hồ thủy điện đủ điều kiện; trong đó lựa chọn được 3 hợp tác xã tại huyện Quỳnh Nhai tham gia mô hình gồm: HTX thủy sản Hồ Quỳnh, xã Chiềng Ơn; HTX thủy sản xã Chiềng Khoang và HTX thủy sản An Bình, xã Chiềng Bằng. Đồng thời, triển khai các hoạt động tư vấn khai thác NHCN; Xây dựng, kết nối kênh thương mại, giới thiệu trực tiếp sản phẩm đến các tổ chức, cá nhân phân phối tiêu thụ sản phẩm; tổ chức tập huấn nâng cao năng lực cho người dân tham gia mô hình.

Bà Điêu Quỳnh Nga, Phó Chủ tịch UBND xã Chiềng Bằng, Quỳnh Nhai, Sơn La: Việc mà xây dựng nhãn hiệu chứng nhận cá sông Đà trên địa bàn huyện Quỳnh Nhai nói chung và riêng đối với xã Chiềng Bằng nói riêng thì là một cái thuận lợi tiềm năng phát triển đối với ngành thủy sản của xã rất là lớn, tạo điều kiện cơ hội cho sản phẩm cá Sông Đà của các hợp tác xã trên địa bàn xã Chiềng Bằng có được cái cái thị trường tiêu thụ lớn hơn và tạo điều kiện là công an việc làm cho các thành viên hợp tác xã cũng như là trong thời gian tới để phát triển nhân rộng các cái lồng cá trên địa bàn.

Cùng với đó, nhóm thực hiện dự án đã xây dựng trang fanpage chạy trên nền facebook theo tiêu chuẩn đảm bảo chất lượng nội dung và hình thức; Thiết kế và in ấn tem nhãn cho sản phẩm, bao gồm cả tem truy xuất thông tin sản phẩm với số lượng 60.000 chiếc; 300 cuốn cẩm nang giới thiệu về HTX, DN và sản phẩm; 1.500 tờ rơi giới thiệu về quy trình kỹ thuật nuôi cá;… Đến nay, các sản phẩm trên đã được bàn giao cho các hợp tác sử dụng phục vụ kết nối các kênh tiêu thụ sản phẩm.

Ông Lâm Đức Độ, Giám đốc HTC Thủy sản Hồ Quỳnh, Mường Giàng, Quỳnh Nhai, Sơn La: Huyện và xã thì rất là quan tâm, vừa rồi thì có triển khai có triển khai xây dựng mô hình khai thác nhãn hiệu chứng nhận Cá Sông Đà ở dưới Bộ Nông nghiệp thì tôi thấy rất là tốt. Vì cái cá này thì tôi hợp tác của xã tôi sản xuất cá ra bán ở Hà Nội và các tỉnh lân cận. Tôi thấy cái việc xây thương hiệu thì nó rất là là hay.  

Xây dựng thành công mô hình khai thác nhãn hiệu chứng nhận “Cá sông Đà Sơn La” phục vụ xây dựng nông thôn mới đã giúp các chủ thể hợp tác xã tham gia mô hình kết nối và mở rộng thị trường tiêu thụ, nâng cao uy tín và khả năng cạnh tranh của sản phẩm. Kết quả đạt được của dự án cũng sẽ cung cấp cơ sở thực tiễn và bài học kinh nghiệm để các tổ chức, cá nhân tiếp tục khai thác nhãn hiệu cộng đồng cho các địa phương khác trên địa bàn tỉnh Sơn La./.

Thực hiện: Mạnh Tiến